Een indrukwekkend en ontroerend muziekstuk dat wereldwijd veel wordt uitgevoerd – ook in Nederland. Het is een modern klassiek werk dat diepe indruk maakt vanwege zijn universele boodschap van vrede en de krachtige muzikale uitvoering.
Algemene informatie
Componist: Karl Jenkins (Wales, 1944– )
Gecomponeerd in: 1999
Première: 25 april 2000, Royal Albert Hall (Londen)
Duur: Ongeveer 60 minuten
Opdracht: Geschreven in opdracht van het Royal Armouries Museum, ter herdenking van het nieuwe millennium en als reflectie op de oorlog in Kosovo.
Structuur en opbouw
Het werk is opgebouwd als een mis, maar met toevoeging van wereldlijke en religieuze teksten uit diverse culturen. Het combineert traditionele liturgische elementen (zoals Kyrie, Sanctus en Agnus Dei) met poëzie, historische teksten en wereldmuziek.
Enkele opvallende delen:
– The Armed Man (L’homme armé): Gebaseerd op een 15e-eeuws Frans krijgslied, dat ook door componisten als Palestrina en Dufay werd gebruikt.
– Call to Prayers (Adhaan): Een islamitische oproep tot gebed, gezongen door een muezzin – uniek in een westers klassiek werk.
– Charge!: Een beschrijving van de gruwelen van de oorlog, met tekst van Rudyard Kipling.
– Benedictus: Misschien wel het meest geliefde deel – een ontroerend, hoopvol muzikaal moment.
– Hymn Before Action: Een confrontatie met de morele verantwoordelijkheid van oorlog.
– Better is Peace: Het slotdeel, dat vrede verheft boven geweld, en eindigt met een herhaling van het oorspronkelijke ‘L’homme armé’-thema, dit keer getransformeerd.
Thematiek
Vrede vs. oorlog is het centrale thema. Jenkins wil met dit werk de verschrikkingen van oorlog tonen, maar eindigt in een boodschap van hoop, verbinding en verzoening. Door teksten uit verschillende religies en culturen te integreren, benadrukt hij dat vrede een universele wens is.
Tekstbronnen:
– Rooms-katholieke mis
– Islamitische oproep tot gebed
– Bijbelse psalmen
– Mahabharata (Hindoeïstisch epos)
– Gedichten van Rudyard Kipling, Toge Sankichi (overlevende van Hiroshima), en John Dryden
Bezetting
Gemengd koor
Solisten
Volledig symfonieorkest
Muezzin (oproep tot gebed)
Soms ook filmbeelden bij live-uitvoeringen (optioneel)
Ontvangst en betekenis
Het stuk is wereldwijd enorm populair geworden, met talloze uitvoeringen, vaak rond herdenkingsdagen, zoals:
– 4 mei (Dodenherdenking) in Nederland
– Remembrance Day in het Verenigd Koninkrijk
– Internationale Vredesdag
Muziekverenigingen, koren en orkesten in Nederland voeren het regelmatig op, mede vanwege de toegankelijkheid én de emotionele kracht van het werk.
Luistertips
Zoek op “Karl Jenkins – The Armed Man:
A Mass for Peace” op Spotify of YouTube.
Er zijn ook prachtige integrale concertregistraties beschikbaar, zoals die van:
– National Youth Choir of Great Britain
– Welsh National Opera Orchestra