Magnificat – JS Bach

🎼 Achtergrondinformatie over het Magnificat van J.S. Bach

Volledige titel: Magnificat in D majeur
BWV-nummer: 243 (tweede versie); BWV 243a (eerste versie in Es majeur)
Componist: Johann Sebastian Bach
Jaar van compositie:

  • Eerste versie: 1723 (in Es majeur, BWV 243a)
  • Tweede (bekendere) versie: 1733 (in D majeur, BWV 243)

📖 Wat is het Magnificat?

Het Magnificat is de Latijnse lofzang van Maria, gebaseerd op Lucas 1:46-55, waarin Maria God prijst nadat ze van de engel Gabriël heeft vernomen dat zij de moeder van Jezus zal worden. Deze tekst wordt al eeuwenlang gezongen tijdens de vespers (avondgebeden) in de katholieke en lutherse traditie.

🎶 Opbouw en structuur

Bachs Magnificat bestaat uit 12 delen plus een afsluitend ‘Gloria Patri’. In totaal dus 13 delen:

  1. Magnificat anima mea Dominum – Koor
  2. Et exsultavit spiritus meus – Sopraan II
  3. Quia respexit humilitatem – Sopraan I
  4. Omnes generationes – Koor
  5. Quia fecit mihi magna – Bas
  6. Et misericordia – Alt & Tenor
  7. Fecit potentiam – Koor
  8. Deposuit potentes – Tenor
  9. Esurientes implevit bonis – Alt
  10. Suscepit Israel – Trio (sopraan I, II en alt)
  11. Sicut locutus est – Koor
  12. Gloria Patri – Groot slotkoor

De muziek is levendig, kleurrijk en zeer expressief, met afwisselende solo’s, ensembles en indrukwekkende koordelen.

🎺 Muzikale kenmerken

  • Toonsoort: De latere versie in D majeur was bedoeld voor feestelijke gelegenheden, omdat die toonsoort goed past bij trompetten (natuurinstrumenten in die tijd).
  • Bezetting: 5 vocale solisten (SSATB), koor en orkest met 3 trompetten, pauken, hobo’s, traverso’s, strijkers en continuo.
  • Stijl: Barok, met invloeden van de Italiaanse concertstijl, opvallende textexpressie (woordschildering), en contrapuntische koordelen.

🕊️ Liturgische en historische context

Bach componeerde de eerste versie van het Magnificat kort na zijn aanstelling als Thomascantor in Leipzig (1723), waarschijnlijk voor Kerstmis. In die versie voegde hij vier extra kerstteksten toe in het Duits (bijvoorbeeld Vom Himmel hoch). In de tweede versie (1733), die bedoeld was voor algemeen liturgisch gebruik, liet hij die kerstteksten weg en herschreef hij het stuk in D majeur.

Deze tweede versie is tegenwoordig het meest bekend en wordt vaak uitgevoerd tijdens advent, Kerstmis of Mariafeesten.

✨ Waarom is het Magnificat bijzonder?

  • Het is Bachs eerste groot Latijns werk in Leipzig.
  • Het toont zijn virtuositeit als componist van zowel instrumentale als vocale muziek.
  • Het combineert bijbelse diepgang met pure muzikale vreugde.
Scroll naar boven