terug naar Messiah-pagina algemeen
Messiah-koren deel 2
Koor nr. |
Pagina partituur |
Uitvoering | Naam koor |
22 |
75 |
koor |
|
24 |
81 |
koor |
|
25 |
85 |
koor |
|
26 |
90 |
koor |
|
28 |
99 |
koor |
|
33 |
110 |
koor |
|
35 |
119 |
koor |
|
37 |
126 |
koor |
|
39 |
131 |
koor |
|
41 |
141 |
koor |
|
44 |
150 |
koor |
De onderstaande toelichtingen zijn van Eduard van Hengel (2005). Zie zijn website: www.xs4all.nl/~eduardvh/.
Koor 22: Behold the Lamb of God (partituur blz. 75)
Ook Deel II lijkt te beginnen met een Franse ouverture, maar nu geen feeëriek entree doch een deerniswekkende processie richting Golgotha. De toonsoort g-klein wekt een tragisch voorgevoel. De noten van Behold the lamb of God zijn vrijwel identiek aan die van He shall feed his flock: de herder is lam geworden.
Behold the Lamb of God, |
Zie het Lam Gods
dat de zonde van der wereld wegneemt. |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Koor 24: Surely he hath borne our griefs (partituur blz. 81)
Drie achtereenvolgende koren interpreteren de gebeurtenissen, 'voor ons'. Hier wordt het geselende ritme van de aria aanvankelijk gehandhaafd; de dramatische zweepslagen maken kortstondig plaats voor schrille dissonanten (wounded, transgressions, iniquities), in de onwelluidende toonsoort f-klein (vier mollen).
Surely |
Voorwaar |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
KOOR 25: And with his stripes we are healed (partituur blz. 85)
Een strakke vierstemmige fuga in oude polyfone stijl fungeert als cerebraal centrum van de drie achtereenvolgende koren. Het thema kennen we ook van de Kyrie eleison fuga uit Mozarts Requiem, en van Bach (Wohltemperiertes Clavier II/20) en, in diverse vormen van andere 17e en 18e eeuwse componisten.
And with His stripes we are healed |
En door zijn striemen zijn wij genezen
|
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Audiofiles - langzamer tempo
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
KOOR 26: All we like sheep have gone astray (partituur blz. 90)
Het motief voor Gods verzoenend handelen: mensen dwalen als domme schapen, en dus op wat banale muziek (zondigen is aangenaam), ze springen alle kanten op (een richtingloze coloratuur op turned) en zijn de weg kwijt (astray), eigenzinnig vasthoudend aan eigen gelijk (onsamenhangende toonherhalingen). Weer een voormalig duet, met uitgestelde vierstemmigheid, en eenzelfde viervoudige tekstbehandeling als in For unto us (nr.12). De luchthartige muziek, waarin alleen de lopende bas eenheid sticht, vormt een perfect decor voor de imposante 'Adagio' conclusie: God neemt het over. Onmacht tegenover almacht.
All we like sheep have gone astray |
Wij allen dwaalden als schapen; |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Audiofiles - langzamer tempo
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
28. KOOR : He trusted in God (partituur blz. 99)
Uitzonderlijk in dit contemplatieve oratorium: de cynische massa komt zelf aan het woord. Qua functie lijkt dit koor op de turbae uit de Duitse passies, en qua sfeer in het bijzonder op het 'Er hat Gott vertrauet...' uit Bachs Matthäus-Passion. Maar deze tekst komt uit de Psalmen, en deze smalende menigte spreekt niet geëmotioneerd, maar in een gevoelloos objectieve fuga.
He trusted in God, |
Hij vertrouwde op God |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Audiofiles - langzamer tempo
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
De overwinnaar van dood en hel wordt uitbundig toegejuicht, aanvankelijk door een dubbelkoor: door splitsing van de sopranen en een dubbelrol voor de alten ontstaan twee driestemmige koren van hoge, resp. lage stemmen die een ('antifonaal') vraag-en antwoordspel spelen, met rolwisseling halverwege. Pas bij de laatste regel keert de vierstemmigheid terug. En waar het koningschap ter sprake komt stuiten we ook weer op het gepuncteerde ritme.
Lift up your heads, O ye gates; Lift up your heads, O ye gates; |
Heft uw hoofden omhoog, o poorten; Heft uw hoofden omhoog, o poorten; |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
En dus moeten ook alle engelen hun lof zingen, in een dienovereenkomstig meer verheven stijl, de eerbiedwaardige oude polyfonie. In een kunstige fuga confronteert Handel het thema dat de sopranen introduceren met een tegen-thema dat een verkorting vormt van datzelfde thema, in halve notenwaarden. Een thema, trouwens, dat is afgeleid van regel 6 van het Lutherse koraal 'Wachet auf': Die Engel hoch um deinen Thron, een verwijzing die de Engelse toehoorders uiteraard zal zijn ontgaan, maar voor Handel zelf betekenisvol was, en ook straks in het Hallelujah te vinden is.
Let all the angels of God worship Him. | Laten alle engelen Gods Hem vereren |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
The Lord gave the word: |
De Heer gaf het woord: |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Na de inhoud van het evangelie volgt de verbreiding ervan, van mond tot mond, in canonische inzetten, en tot aan de einden der aarde: de melodie doorloopt een heel octaaf d.w.z. de gehele (tonale) wereld, van de ene kant naar de andere.
Their sound is gone out into all lands, |
Hun geluid is uitgegaan naar alle landen, |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Van dit koordeel is geen ingezongen opname beschikbaar, vandaar onderstaand alternatief:
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Ook het koor vertolkt - als in een turba - het sentiment der weerspannigen. Een ruige, verbrokkelde melodische lijn illustreert de eerste tekstregel, een wegwerpgebaar de tweede.
Let us break their bonds asunder, |
Laat ons hun band en verscheuren, en hun juk van ons afwerpen. |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Audiofiles - langzamer tempo
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |
Triomf, de weerstand is gebroken. Dit ook buiten zijn context zo populaire (en vaak mishandelde) koor vormt niet alleen de finale van Deel II, maar ook de beslechting van het conflict tussen God en zijn verzakers. Muzikaal is het gebouwd op telkens nieuwe contrasten tussen snelle, ritmische Halleluja- en for ever-motieven met brede melodische unisono thema's. De koraalachtige melodieën the Kingdom of this world en and He shall reign zijn citaten uit het al genoemde koraal 'Wachet auf', resp. de zevende en de slotregel. De Engelse gewoonte tijdens dit koor op te staan zou in 1743 zijn ontstaan toen Koning George II opstond bij de woorden 'For the Lord God omnipotent'; het is echter de vraag of hij überhaupt aanwezig was.
Hallelujah, The Kingdom of this world King of Kings, and Lord of Lords, |
Halleluja, Het Koninkrijk van deze wereld Koning der Koningen, Heer der Heren, |
CD: The Choir and Orchestra
|
Audiofiles
Sopraan |
Alt |
Tenor |
Bas |